
Netwerkborrels gaan erover, bestuur en management piekert erover en medewerkers ondervinden de gevolgen: de robotisering van de samenleving. We zien in ons dagelijks leven nog geen intelligente robots over straat gaan, maar de gevolgen zijn onmiskenbaar. Wehkamp heeft een volledig gerobotiseerd magazijn en in fabrieken wordt alleen nog gewerkt door ICT’ers die de knoppen bedienen.
Repeterend ‘hoofd’ werk vervalt
Vorige week was ik bij een ‘borrel pensant’ van De Maatschappij. Het gesprek ging erover welke banen gaan vervallen en welke (nog even) blijven. Bestuurder van het MBO vroeg of er nog werk was voor ‘haar’ jongens en meisjes. Mariya Yaqin, trendwatcher en spreker, beantwoordde dat banen in de bouw e.d. nog wel even blijven bestaan, maar dat juist de banen op HBO en WO-niveau gaan vervallen met repeterende activiteiten: rechters, consultants (die managementoverzichten maken) en zelfs chirurgen.
Heeft Hawkins gelijk?
Op deze netwerkborrel en ook bij andere gesprekken vorige week ging het over een vraag die veel mensen bezig lijkt het houden: heeft Hawkins gelijk? Stephen Hawkins waarschuwde in 2016 al voor het gevaar van kunstmatige intelligentie: “Naast de voordelen brengt kunstmatige intelligentie ook gevaren met zich mee, zoals krachtige autonome wapens, en nieuwe manieren voor een aantal om velen te onderdrukken. Het zal onze economie op grote schaal verstoren. En in de toekomst kan kunstmatige intelligentie een eigen wil ontwikkelen die met die van ons conflicteert.” Het geeft te denken: waar zijn wij als mens dan nog? Worden we overbodig? Of zal kunstmatige intelligentie zodanig te programmeren zijn dat het altijd ten dienste van ons (of samen met ons) kan leven en werken?
Serendipiteit
Zaterdag liep ik door Deventer-stad en ging even de bibliotheek in. Daar stond een tafel met stapels boeken van Isaac Asimov, ‘Ik, robot”. Of het zo moest zijn, mochten deze boekjes gratis meegenomen worden. Op de eerste pagina las ik de drie wetten die Asimov in 1940 heeft opgesteld:
- Eerste Wet: Een robot mag een mens geen letsel toebrengen of door niet te handelen toestaan dat een mens letsel oploopt.
- Tweede Wet: Een robot moet de bevelen uitvoeren die hem door mensen gegeven worden, behalve als die opdrachten in strijd zijn met de Eerste Wet.
- Derde Wet: Een robot moet zijn eigen bestaan beschermen, voor zover die bescherming niet in strijd is met de Eerste of Tweede Wet.
Toen ik dit las, werd ik toch wel enigszins gerustgesteld. Zolang deze wetten in alle software wordt meegenomen die ten grondslag ligt van de artificial intelligence zal het wel goed komen. Of niet?
We worden toch cyborgs
Het is eigenlijk niet zozeer een discussie of de robots met kunstmatige intelligentie de regie gaan nemen of dat de mens de regie houdt. We gaan ons ontwikkelen tot mensen met kunstmatige intelligentie in onszelf, dat is aangesloten (met wifi) op de collectieve intelligentie (de zgn. cyborgs). Ver van je bed? Nee hoor, vorige week donderdag was er nog een conferentie waar cyborgs aan mensen vertelden dat zij er zijn om de planeet te redden: ‘‘For thousands of years our species has been changing our planet to survive, what we suggest is to change ourselves in order to survive.” Dus maak je geen zorgen, we passen ons gewoon aan.